Modena

Ovo je deo našeg putovanja iz ture Bolonja, uz posetu Modeni i Raveni

Ljubitelji automobila sigurno imaju pregršt asocijacija kada se pomene Modena. Ovaj grad je veoma poznat po automobilskoj industriji – čuveni proizvođači automobila imaju ili su nekada imali fabrike u Modeni ili njenoj okolini. Da pomenemo samo neke: Ferari (Ferrari), De Tomaso, Maserati… Ljubiteljima Formule 1, Modena je sigurno poznata kao rodno mesto Enca Ferarija (Enzo Ferrrari), vozača trkačkih automobila i osnivača Ferarija. U Modeni je rođen i Lučano Pavaroti (Luciano Pavarotti), čuveni tenor, a ljubitelji opere verovatno znaju da je u ovom gradu rođena Mirela Freni (Mirella Freni), poznata italijanska operska pevačica (sopran).

Istorijski zapisi…

…o naseobini na mestu današnje Modene sežu u III vek pre nove ere. Naselje se pominje pod imenom Mutina, a naseljavali su ga Kelti. Mutina postaje rimska kolonija 183. godine p. n. e., veoma značajna zbog svog geografskog položaja na raskršću puteva Via Emilia i puta za Veronu. Sa padom Rimskog carstva, propada i Modena, ali biva obnovljena krajem IX veka, pod vlašću biskupa.

Potom je usledilo turbulentno doba, usled borbe za moć između pristalica pape i Svetog rimskog carstva (nazvan sukobom gvelfa i gibelina). Modena je prestala da bude poprište tih sukoba krajem XIII veka, kada je prešla u ruke porodice Este, pod čijom vlašću postaje vojvodstvo 1452. godine. Istorija Modene i porodice Este ostaje tesno isprepletena skoro šest vekova – godine 1859. Modena postaje deo ujedinjene Kraljevine Italije i time se završava dominacija Esteovih.

Šta videti u Modeni?

Naš obilazak Modene počeo je dolaskom na Glavnu železničku stanicu, od koje vam je potrebno oko 15 minuta lagane šetnje da biste stigli do centra grada. Međutim, mi smo se uputile ka groblju San Kataldo (San Cataldo), udaljenom oko 20 minuta pešačenja od stanice. Znamo da ovakva destinacija ne zvuči zanimljivo, ali ćemo razloge za nju objasniti u nastavku 😊 Činilo nam se mnogo lakšim najpre obići delove grada koji su udaljeni od centra, a onda otići u srce grada i istraživati ga natenane. No, hajde da izlistamo znamenitosti koje – bar po našem mišljenju – ne bi trebalo da preskočite prilikom posete Modeni.

Katedrala (Duomo di Modena) i crkveni toranj Girlandina (Torre della Ghirlandina)

Rimokatolička katedrala iz XII veka se, zajedno sa crkvenim tornjem, nalazi na UNESCO-voj listi svetske baštine. Na mestu današnje katedrale, nalazila se crkva podignuta u V veku i posvećena Svetom Geminijanu, zaštitniku grada koji je u IV veku bio modenski biskup. Svečeve mošti se i danas nalaze u kripti katedrale.

Spoljašnjost katedrale ukrašena je izvanrednim reljefima na kojima su predstavljeni sveci i crkveni poglavari, ali i koji snažno dočaravaju biblijske priče o Adamu i Evi, prvom grehu, Kainu i Avelju, Nojevoj barci… Pažnju posvetite i ulazima u katedralu, koji su veoma bogato i zanimljivo ukrašeni. Prinčeva vrata (Porta dei Principi), koja se nalaze na strani okrenutoj ka Velikom trgu (Piazza Grande), ukrašena su živopisnim slikama koje dočaravaju život Svetog Geminijana. Blizu crkvenog tornja Girlandine, nalaze se Vrata riblje pijace (Porta della Pescheria) na kojima je predstavljeno dvanaest meseci u godini, kroz prikaz poljoprivrednih radova karakterističnih za određeni mesec. Unutrašnjost katedrale je takođe bogato ukrašena umetničkim delima izuzetne vrednosti i lepote (skulpturama, slikama…).

Katedrala u Modeni je i mesto odakle je na večni počinak ispraćen Lučano Pavaroti.

Gradska većnica (Palazzo Comunale)

Na Velikom trgu (Piazza Grande), u neposrednoj blizini katedrale, primetićete ugaonu građevinu sa arkadama. Od XVII veka, to je Gradska većnica, a nekada su se na tom mestu nalazili nizovi srednjevekovnih zdanja koja su imala različite namene. U jednoj od odaja većnice, nalazi se „ukradena kofa“ (Secchia Rapita) – to je obična, drvena kofa, koja je uzeta kao ratni plen i postala važan spomen na pobedu Modene u bici sa Bolonjom iz 1325. godine. Ta bitka je bila samo jedan u nizu sukoba gvelfa i gibelina, tj. papista (u ovom slučaju, stanovnika Bolonje) i pristalica carstva (stanovnika Modene).

Duždeva palata (Palazzo ducale di Modena)

Izgradnja barokne palate počela je sredinom XVII veka, na mestu nekadašnjeg zamka porodice Este, koji se nalazio van granica tadašnjeg grada. Palata je bila rezidencija vojvodama Este sve dok Modena nije postala deo Kraljevine Italije (1859. godine). Danas su u ovom velelepnom zdanju smešteni Vojna akademija, Vojni muzej i biblioteka.

Groblje San Kataldo (Cimiterio di San Cataldo)

Verujemo da mnogima ovakvo mesto ne zvučni nimalo primamljivo niti vredno posete. Međutim, groblje u Modeni može ipak biti zanimljivo ljubiteljima arhitekture, budući da je novi deo groblja projektovao čuveni arhitekta Aldo Rosi (Aldo Rossi) 1971. godine. Iako još uvek nezavršen, taj projekat se smatra jednim od Rosijevih najznačajnijih. Drugi deo groblja je staro groblje, projektovano u drugoj polovini XIX veka i njegov obilazak je svojevrsan odlazak u prošlost. Ovde su sahranjeni mnogi poznati stanovnici Modene: Enco Ferari, gimnastičar i višestruki olimpijski pobednik Alberto Bralja (Alberto Braglia), patriota iz XIX veka Nikola Fabrici (Nicola Fabrizi)… Na ovom groblju su i porodične grobnice i kapele mnogih uticajnih i uglednih porodica iz Modene. Sem toga, na ulazu u ovaj deo groblja, nalazi se memorijal posvećen partizanima iz Drugog svetskog rata.

Muzej Enca Ferarija (Museo Enzo Ferrari)

To je mesto koje ljubitelji Ferarija nipošto neće zaobići. Naš utisak tokom boravka u Modeni bio je da su svi turisti došli u ovaj grad samo zbog pomenutog muzeja i ničeg drugog 😊 – na sve strane smo mogle videti ljude koji nose suvenire iz muzeja (kačkete, majice, kese…). Muzej u Modeni posvećen je Encovom životu i radu, a cena ulaznice u trenutku naše posete iznosila je 40 evra (sve detalje možete pronaći ovde). Muzej se sastoji iz dva dela – kuće u kojoj je rođen Enco i futuristički dizajniranog prostora u kom su izloženi Ferari automobili. Ukoliko imate vremena i strastveni ste ljubitelj F1, možete produžiti do Maranela (Maranello), u neposrednoj blizini Modene, da posetite muzej posvećen istoriji kompanije Ferari i fabrici. Korak dalje bio bi odlazak na trkačku stazu Fjorano (Fiorano) 😊

Naš utisak o Modeni…

…mogao bi se svesti na dve reči: Corso Duomo 😊, odnosno ulica na koju izlazite sa Piazza Grande, krećući se uz katedralu, dok vam Girlandina ostaje iza leđa. Tu možete pronaći mesto u kafiću ili poslastičarnici, uživati u pogledu na katedralu i osluškivati kako se odvija svakodnevni život srca grada, dok se ispred vas smenjuju opčinjeni turisti i govorljivi meštani. Mi vam možemo preproučiti kafe-poslastičarnicu “Cathedrali”, u Corso Duomo 14. Cene iz februara 2023. su: espreso 1,3 evra, kapućino 1,6 evra, veliki izbor kolača od 1,5 evra pa naviše.